Słownik bezpieczeństwa maszyn

Maszyna – zespół z napędem innym niż siła zwierzęcych lub ludzkich mięśniAktywizacja wyposażenia ochronnego – czas startu działania wyposażenia ochronnego przy wykryciu ruchu

Analiza ryzyka – identyfikacja stwarzających zagrożenie

Bezpieczeństwo – brak ryzyka

Całkowite zatrzymanie systemu – ustanie pracy maszyny

Czas dostępu – czas dojścia do komponentów maszyny wywołującej zagrożenie

Częstość dostępu – liczba akcji dostępu do strefy ochronnej na jednostkę czasu

Defekt – niemożliwość realizacji funkcji przez przedmiot, nie włącza prac konserwacyjnych i planowanych napraw; defekt powodujący niebezpieczeństwo – defekt wywołujący zagrożenie; defekt niezmieniający stanu bezpieczeństwa – defekt bez wpływu na stan bezpieczeństwa

Funkcje bezpieczeństwa:

• podstawowe – zakłócenie powoduje niebezpieczeństwo
• bezwarunkowe – zapewniają bezpieczeństwo
• warunkowe – nie dotyczą funkcji bezpieczeństwa
• pośrednie – zakłócenie nie powoduje bezpośredniego niebezpieczeństwa, ale zmniejsza jego poziom

Elektroczułe wyposażenie ochronne (EWO) – elementy w ramach ochrony samoczynnej, sprzęty do wyczuwania, sterowania i kontroli, przełączające sygnały wejściowe

Elementy systemów sterowania związane z bezpieczeństwem – wydają sygnały wejściowe

Funkcje bezpieczeństwa systemów sterowania – są odpowiedzialne za bezpieczeństwo maszyny

Funkcja zagrażająca maszyny – funkcja wywołujące zagrożenie

Informacje dotyczące użytkowania – środki bezpieczeństwa, w tym znaki, symbole, wykresy, napisy

Izolowanie i rozpraszanie energii – rozłączenie maszyny, zamknięcie izolowanych elementów, rozproszenie czy powstrzymanie energii, sprawdzenie skuteczności procedury

Kategoria – fragmentacja elementów systemu sterowania w zakresie bezpieczeństwa

Łącznik położeniowy – oddziałuje na niego element ruchomy maszyny

Niezawodność – zdolność maszyny do bezawaryjnej pracy w konkretnych warunkach i okresie

Ocena ryzyka – włącza czynniki ekonomiczne, środowiskowe i socjalne

Odległość bezpieczeństwa – dystans pomiędzy strefą ochronną a niebezpieczną

Operator – osoba wykonująca prace instalacyjne, konserwacyjne, naprawcze i eksploatująca maszynę

Osłona – część maszyny dająca ochronę; osłona stała – połączona stale z danym miejscem; osłona ruchoma – może być zdejmowana; osłona nastawna – ma regulowane położenie; osłona blokująca – wyposażona w części blokujące; osłona sterująca – wyposażona w części blokujące uniemożliwiające pracę przy niezamkniętej osłonie

Podatność na naprawy i konserwację – przystosowanie maszyny do powrotu do stanu do bezpiecznej pracy

Racjonalnie przewidywalne niewłaściwe zastosowanie – zastosowanie maszyny w warunkach do tego nieodpowiednich

Redundancja – użycie innej maszyny, części, systemu po awarii, żeby zapewnić ciągłość pracy

Resetowanie – przywrócenie funkcji bezpieczeństwa

Ryzyko – szansa powstania szkody i jej ciężkość; ryzyko tolerowane – zaakceptowane w określonych okolicznościach

Samonadzorowanie – nadzór automatycznie włączający środki bezpieczeństwa w przypadku zmniejszenia zdolności części do realizacji swojej funkcji

Strefa niebezpieczna – wywołuje narażenie na urazy

Sytuacja zagrożenia – wywołuje ekspozycję na zagrożenia

Szkoda – uszczerbek na zdrowiu, mieniu czy degradacja środowiska

Środki bezpieczeństwa – przeznaczone do zmniejszania ryzyka i uzyskania ryzyka tolerowanego

Środki ochronne – niezbędne w ochronie osób przed zagrożeniami, których nie da się wyeliminować zupełnie

Uruchomienie maszyny – rozpoczęcie pracy maszyny lub jej elementu; uruchomienie niespodziewane – wywołane przez uszkodzenie, powrót zasilania, oddziaływanie na element sterowniczy w niewłaściwym czasie, oddziaływanie maszyny, samozapłon silnika

Urządzenie blokujące – uniemożliwia pracę elementu maszyny

Urządzenie ochronne – zmniejsza ryzyko

Urządzenie nadzorujące wybieg – przekazuje sygnał zapobiegający następnemu włączeniu maszyny

Urządzenie odległościowe samoczynne – wyłącza maszynę lub jej elementy przy wejściu do strefy ochronnej

Urządzenie ograniczające – przeciwdziała przekroczeniu wartości działowych przez urządzenie

Urządzenie powstrzymujące mechanicznie – mające zaporę mechaniczną

Urządzenie ryglujące – zamykające osłonę maszyny

Urządzenie sterownicze podtrzymywane – pracujące do czasu włączenia elementu sterowniczego

Urządzenia sterowania oburęcznego – wymaga stosowania dwóch rąk

Urządzenia sterownicze krokowe – pozwalają na pracę wyłącznie w danej części pomieszczenia

Urządzenia utrudniające dostęp – posiadają fizyczne ograniczenia do strefy niebezpiecznej

Urządzenia sterownicze zezwalające – po uruchomieniu ręcznie umożliwia pracę

Uszkodzenie – brak zdolności do pracy przez maszynę

Użytkowanie maszyny zgodnie z przeznaczeniem – właściwe używanie maszyny

Zagrożenie – naraża na uraz

Zawieszenie – zawieszenie funkcji bezpieczeństwa w trakcie pracy maszyny

Zdarzenie szkodliwe – ma miejsce, jeżeli sytuacja zagrożenia zamienia się w szkodę

Zdolność wykrywania – parametr czułości włączający wyposażenie ochronne