Rodzaje dźwigów budowlanych i ich zastosowanie

Nieustanny rozwój miast i coraz większe zapotrzebowania gabarytowe budynków mają swoje odzwierciedlenie na placu budowy, gdzie obowiązkowym rozwiązaniem podczas konstrukcji drapaczy chmur jest dźwig budowlany. Chociaż różnią się ze względu na udźwig, mobilność i poszczególne elementy składowe zależne od modelu, ich głównym zadaniem jest pionowy transport osób i materiałów budowlanych. Zasady bezpieczeństwa także nie odbiegają od norm niezależnie od rodzaju stosowanego urządzenia. Posługując się wymienioną wyżej charakterystyką możemy je rozróżnić na dźwig osobowo-towarowy (transport ładunku i osób) lub towarowy (transport samego ładunku).

Każda osoba zajmująca się wypożyczaniem bądź eksploatacją dźwigu budowlanego na własnych użytek powinna być świadoma jakie obowiązki spoczywają na jej barkach. Wszystkie maszyny wymienione powyżej podlegają dozorowi technicznemu i powinny być obsługiwane zgodnie z instrukcją eksploatacji i użytkowania, tzn.:

Każde urządzenie powinno posiadać stanowiskową instrukcję obsługi opracowaną na podstawie instrukcji eksploatacji, jest to zadanie eksploatującego, aby każdy obsługujący dźwig mógł do niej zasięgnąć. Mając na celu zapewnienie bezpiecznego użytkowania urządzenia, eksploatujący jest zobowiązany prowadzić właściwą konserwację posiadanej maszyny zgodnie z wymaganiami załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych. Badania stanu technicznego powinny być wykonywane w wyznaczonych terminach określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176), o ile wytwórca nie określił inaczej. Kolejnym obowiązkiem spoczywającym na osobie eksploatującej dane urządzenie jest założenie do niego dziennika konserwacji, który powinien być regularnie prowadzony przez osobę prowadzącą konserwację.

Budowa 

Żuraw to masywna maszyna budowlana umożliwiająca budowę drapaczy chmur, wysokich biurowców i gmachów. Dźwignice są skonstruowane z kolumny i wysięgnika, których wygląd i ogólne zastosowanie różni się w zależności od modelu. Kolumna często zostaje zredukowana do obrotowej podstawy, na której znajduje się wychylny wysięgnik o budowie teleskopowej. Najczęściej wysięgnik instalujemy w dwóch miejscach: wychylony na szczycie kolumny bądź w jej wnętrzu wyciągany za pomocą wodzaka umieszczonego na szczycie. Na końcu wysięgnika zamontowany jest cięgnik. Mocy potrzebnej do sprawnej pracy żurawia dostarcza kilka silników elektrycznych, które dostarczają energii potrzebnej do napędu podwozia, obrotu wysięgnika, wychylenia wysięgnika, przesuwania wodzaka oraz podnoszenia haka. Bez nich praca maszyny nie byłaby możliwa.

 

Inną budową charakteryzują się dźwignie osobowo-towarowe (windy towarowe), w ich przypadku przemieszczanie towarów odbywa się w kabinach lub na pomostach wznoszących się i opadających wzdłuż prowadnic pionowych. Wykorzystują najczęściej konstrukcję wolnostojącą, w której wnętrzu znajduje się wiele ruchomych elementów stanowiących zagrożenie dla pracowników zajmujących swoje stanowiska niedaleko windy. Z tego powodu wolne przestrzenie zostają wygrodzone przez stalową siatkę. Co ciekawe windy są z założenia projektowane o udźwigu większym niż mają to wpisane w papierach, ma to na celu także zapewnienie bezpieczeństwa przy drobnych różnicach udźwigowych i postawieniu pewnego marginesu, którego nie należy przekraczać mając na uwadze „dobro” – sprawność urządzenia. Konstrukcja windy towarowej jest najczęściej zewnętrzna, samonośna, oparta na 4 słupach. Przestrzeń kabiny jest zazwyczaj dopasowana do gabarytów przewożonych ładunków, nierzadko z wyznaczonym miejscem na określoną liczbę palet. Formę wykończenia, czyli „oprawę” dobiera się w zależności od rodzaju towarów, które są przewożone daną dźwignią, np. przy towarach trafiających na półki sklepowe stosuje się stal nierdzewną, ponieważ łatwo jest ją czyścić. Każda winda posiada drzwi, zazwyczaj skrzydłowe, obsługiwane ręcznie.

Urząd Dozoru Technicznego 

Wszystkie dźwigi budowlane podlegają dozorowi technicznemu zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. z 2012 r. poz. 1468). Sugerując się powyższym rozporządzeniem możemy wywnioskować, że aby dźwig budowlany mógł być pełnoprawnie wykorzystywany do pracy na placu budowy, musi on mieć aktualną decyzję zezwalającą na jego eksploatację, wydaną przez desygnowaną do tego jednostkę dozoru technicznego. Jak uzyskać taką decyzję?  Należy pisemnie zgłosić urządzenie do badania technicznego, które potwierdzi bezpieczeństwo jego użytkowania. Następnie złożyć odpowiednią dokumentację w Urzędzie Dozoru Technicznego, która wyśle swojego pracownika, aby dokonał testu sprawności urządzenia. Po otrzymaniu pozytywnego wyniku uzyskujemy decyzję, ograniczoną czasowo (sprzęt powinien podlegać stałej konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa jego operatorom i pozostałym pracownikom) pozwalającą na eksploatację dźwigu budowlanego. Naprawy dźwigu oraz czynności serwisowe powinny być wykonywane cyklicznie. 

Ośrodek Szkolenia Operatorów  

OSO oferuje nowe szkolenia z zakresu obsługi dźwigów towarowo – osobowych. Kurs składa się z części teoretycznej i praktycznej, przygotowującej do egzaminu UDT. Nasi klienci otrzymują zaświadczenie o ukończeniu kursu, a po pozytywnie zdanym egzaminie dostają uprawnienia na obsługę dźwigów towarowo – osobowych w formie zaświadczenia kwalifikacyjnego UDT, są ważne przez 10 lat. W terminie do trzech miesięcy przed upłynięciem terminu ważności zaświadczenia, należy złożyć wniosek o przedłużenie ważności uprawnienia wniosek, w którym oświadczamy, że w ostatnich 5 latach przez przynajmniej 3 lata wykonywaliśmy czynności operatora wciągników i wciągarek. Wniosek o przedłużenie składamy w formie papierowej bądź elektronicznej jednostce UDT, która wydała nam zaświadczenie kwalifikacyjne. 

Uprawnienia UDT na dźwigi wydawane są w dwóch kategoriach: 

– „D I” na dźwigi budowlane, uprawniają one kandydata do obsługi dźwigów budowlanych towarowych i towarowo – osobowych oraz wyciągów towarowych. 

– „D II” na dźwigi towarowo – osobowe ze sterowaniem wewnętrznym i szpitalne (uprawnia do obsługi dźwigów towarowo – osobowych ze sterowaniem wewnętrznym oraz dźwigów szpitalnych nie posiadających kontroli obciążenia kabiny). 

Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z pełną ofertą usług i szkoleń świadczonych przez OSO na naszej oficjalnej stronie internetowej szkolenia-udt.pl. Znajdą tam państwo również informacje w jaki sposób przebiegają nasze szkolenia oraz cennik. W razie pytań prosimy o kontakt telefoniczny i życzymy miłego dnia.