Dlaczego warto uczestniczyć w szkoleniach BHP?

Szkolenie BHP jest to kurs przeprowadzony przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Obejmuje ono instruktaż ogólny i stanowiskowy. Głównym jego celem jest poinformowanie nowo zatrudnionego o zagrożeniach, które mogą wystąpić na danym stanowisku pracy oraz dostarczenie mu niezbędnej wiedzy i umiejętności do wykonywania pracy z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa, a także zasad udzielania pierwszej pomocy. Pracodawca ma również za zadanie zapoznać pracownika ze sposobami, dzięki którym nowozatrudniona osoba będzie mogła się ochronić przed zagrożeniami w miejscu pracy oraz z metodami, które zapewnią bezpieczne wykonywanie pracy. Oczywistą sprawą jest, że wszystkie te obszary są specyficzne dla danej firmy i konkretne regulacje różnią się od siebie w zależności od rodzaju organizacji, w jakiej osoba zostaje zatrudniona.

Dla kogo są szkolenia?

Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy musi być zorganizowane przez pracodawcę i obowiązek uczestniczenia w nim dotyczy każdego pracownika bez wyjątku. Zabronione jest dopuszczanie pracowników do pracy bez przeszkolenia i instruktażu. Każdy pracownik jest zobowiązany uczestniczyć we wszystkich wyznaczonych dla niego szkoleniach oraz znać zasady i przepisy BHP. Kursy są obowiązkowe dla każdej nowo zatrudnionej lub przyjętej ponownie osoby niezależnie od jego stanowiska czy typu pracy jaką mają wykonywać . Także pracownicy, którzy zostali zatrudnieni, aby przyuczyć się konkretnego zawodu podlegają szkoleniom. Wszystkie osoby oddelegowane z innych przedsiębiorstw, specjaliści z firm zewnętrznych wykonujący pracę w przydzielonym obiekcie, a także studenci i stażyści, którzy podejmują praktyki w danej firmie muszą przejść szkolenie.

Kto może je przeprowadzić?

Kurs ten może przeprowadzić pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy; osoba, która w danej firmie wykonuje te zadania tej służby lub sam pracodawca, który zajmuje takie stanowisko. Również taki instruktaż może przeprowadzić pracownik na zlecenie pracodawcy, który posiada odpowiedni zasób wiedzy i umiejętności pozwalający na optymalną jego realizację i który posiada aktualne zaświadczenie potwierdzające ukończenie wymaganego szkolenia w danej dziedzinie. Całe szkolenie nie może trwać krócej niż 90 minut.

Zwolnienia i kary za niedopełnienie obowiązku

Każda nowo zatrudniona osoba, a także każdy pracownik jest zobowiązany przejść szkolenia BHP. Za niedopełnienie tego obowiązku grożą kary w wysokości o 1 tysiąca do 30 tysięcy złotych. Sprawa, która trafi do sądu to koszt nawet do 50 tysięcy.

W odróżnieniu od szkoleń wstępnych, ze szkoleń okresowych pracownik może być zwolniony. Jednak te osoby muszą złożyć aktualne zaświadczenie, że ukończyła wymagane szkolenie u innego pracodawcy lub odbyła szkolenie na podobnym stanowisku czy o podobnym zakresie tematycznym w okresie 6 lub 12 miesięcy. Zwolnienie może nastąpić także na podstawie odpowiednich regulacji prawnych.

Jakie są rodzaje szkoleń BHP?

Możemy wyróżnić dwa rodzaje szkoleń BHP:

• Wstępne;
• Okresowe

Szkolenie wstępne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zapewnia się wszystkim nowo zatrudnionym pracownikom, niezależnie od ich wykształcenia i stażu w danym zawodzie lub danym stanowisku, pracownikom tymczasowym, oddelegowanym, studentom i stażystom na praktykach. Wstępne szkolenie jest ważne do 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia pracy, 6 miesięcy dla kierowników. Szkolenie takie jest podzielone na dwie części:

• instruktaż ogólny;
• instruktaż stanowiskowy.

Instruktaż ogólny zapoznaje uczestników z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, które są zawarte w Kodeksie pracy. Podczas tego szkolenia powinny zostać przedstawione: regulamin pracy oraz przepisy i zasady bhp, które obowiązują w danej firmie. Również podczas takiego instruktażu pracownik poznaje zasady pierwszej pomocy. Szkolenie powinno zostać przeprowadzone w formie instruktażu z użyciem wszelkich środków dydaktycznych takich jak: filmy, tablice, środki do udzielanie pierwszej pomocy. Ta część trwa nie krócej niż 2 godziny lekcyjne i musi być przeprowadzona stacjonarnie. Takie szkolenie muszą obowiązkowo przejść nowi pracownicy, praktykanci i uczniowie przyuczający się danego zawodu.

Instruktaż stanowiskowy ma za zadanie zapoznać uczestników z czynnikami środowiska pracy, jakie występują na danym stanowisku i sposobami jak się ochronić przed zagrożeniem, które te czynniki mogą stwarzać. Szkolenie powinno również poinformować o ewentualnym ryzyku, które może się pojawić przy wykonywaniu pracy, a także przedstawić metody bezpiecznego wykonywania zawodu. Formą realizacji powinien być instruktaż oparty na szczegółowym programie. Program powinien uwzględniać: rozmowę wstępną, pokaz i objaśnieni procesu pracy, próbną oraz samodzielną prace pracownika pod nadzorem instruktora, a także sprawdzenie i ocenę przez instruktora wykonywanej pracy pracownika.

Szkolenie okresowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest powtarzane w czasie zatrudnienia.  Ma ono za zadanie przypomnieć i zaktualizować wiedzę oraz przedstawić nowe rozwiązania techniczno-organizacyjne. Częstotliwość, z jaką to szkolenie jest przeprowadzane oraz czas jego trwania, są zależne od rodzaju i warunków w obszarze wykonywanej pracy. Szkolenie takie powinno być zrealizowane w formie instruktażu, wykładu czy samokształcenia kierunkowego, podczas którego wskazane jest omówienie okoliczności i przyczyn wypadków, jakie mogą się wydarzyć i przedstawienie profilaktycznych wniosków.

Powtarzalność szkoleń okresowych – graniczne terminy

Raz na rok pracownicy zajmujący stanowiska robotnicze, na których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne, związane z zagrożeniem zdrowia i zagrożeniem wypadkowym, są zobowiązani przejść instruktaż na stanowisku pracy oraz wykład o minimalnym czasie trwanie 6 godzin (8h lekcyjnych).

Co trzy lata, pracownicy zajmujący stanowiska inne stanowiska robotnicze zobowiązani są przejść instruktaż na stanowisku pracy oraz wykład o minimalnym czasie trwanie 6 godzin (8h lekcyjnych).

Raz na pięć lat szkolenia okresowe mają obowiązek przejść: pracodawca oraz inne osoby kierujące pracownikami (w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści), a także pracownicy inżynieryjno-techniczni, technolodzy i organizatorzy produkcji, projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych. Szkolenie powinno mieć formę kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego o minimalnym czasie trwania 12  godzin.

Również co pięć lat pracownicy służb BHP i osoby wykonujące zadania służby BHP muszą przejść kurs, seminarium lub samokształcenie kierowane, które powinno trwać minimum 24 godziny w tym 3 godziny ćwiczeń .

Pracownicy narażeni na czynniki niebezpieczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia oraz pracownicy, których praca związana jest z odpowiedzialnością w zakresie BHP są zobowiązani raz na pięć lat przejść kurs, seminarium lub samokształcenie kierunkowe o minimalnym czasie trwania 6 godzin .

Raz na sześć lat pracownicy administracyjno-biurowi, dla których ustalono wyższą niż trzecia kategorie ryzyka, muszą wziąć udział w kursach, seminariach lub samokształceniu kierowanym o minimalnym czasie trwania 6 godzin .

Pracownicy administracyjno-biurowi dla których ustalono nie wyższą niż trzecia kategorie ryzyka, nie muszą przechodzić szkoleń okresowych.