Czym są podesty ruchome?

Podesty ruchome służą do bezpiecznego i sprawnego wykonywania prac na wysokościach. Nazywa się je również podnośnikami lub zwyżkami. Stanowią alternatywę dla tradycyjnych rusztowań. Pozwalają na podnoszenie zarówno materiałów, jak i pracowników, sprzętu czy narzędzi. Szerokie zastosowanie tych urządzeń wynika z ich efektywności, bezpiecznej konstrukcji i łatwej obsługi.

Duży wybór rodzajów podestów ruchomych pozwala na dobranie optymalnego urządzenia dla specyfiki danego zadania, lokalizacji wykonania prac, organizacji czasu pracy czy oczekiwanego efektu. O wyborze właściwego podestu decyduje kilka parametrów, takich jak udźwig, wysokość, wielkość potrzebnej platformy, dostęp do zasilania, ilość wolnego miejsca dla maszyny.

Obsługa podestów ruchomych wymaga zdobycia konkretnych kwalifikacji potwierdzonych pozytywnym wynikiem egzaminu państwowego, natomiast stan tych urządzeń kontrolowany jest przez Urząd Dozoru Technicznego.

Rodzaje i możliwości podnośników

Popularne podesty ruchome można kategoryzować pod względem konstrukcji nośnej. W związku z tym wyróżniamy:

Podnośniki nożycowe

Urządzenia te składają się z dwóch dźwigni, które pozwalają na pracę w pionie. Zasilanie gwarantuje komplet akumulatorów. Dzięki regularnym cyklom ładowania podnośnik będzie pracował sprawnie przez dłuższy czas. Przeznaczone są głównie do prac w niewielkich przestrzeniach.

Podnośniki teleskopowe

Podesty ruchome teleskopowe znajdują zastosowanie w projektach, które wymagają ekstremalnych wysokości, która może dochodzić nawet do 60 metrów. Wykorzystywane są przy pracach w trudnych warunkach, gdzie potrzebne jest maksymalne wychylenie także w poziomie, na przykład nad otworem wydrążonym w ziemi.

Podesty przegubowe

Zwane również koszowymi, wyposażone są w ramię ruchome w kilku miejscach. Podnośnik przegubowy zgina się pod wieloma kątami, co umożliwia pokonywanie przeszkód i pracę w trudnych warunkach.

Podnośniki teleskopowo-przegubowe

Konstrukcja tego urządzenia ma na celu uzyskanie jak największej wysokości roboczej oraz zasięgu bocznego. Wykorzystuje się je zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynków.

Biorąc pod uwagę cechy pojazdu wyróżniamy:

• podesty ruchome przejezdne – posiadają podwozie, specjalną platformę roboczą oraz konstrukcję nośną, która łączy się z podwoziem;
• zwyżki masztowe – nazywane również pionowymi, umożliwiają na prace na wysokości z kosza umieszczonego na ruchomym maszcie; niewielkie gabaryty pozwalają na działanie w trudno dostępnych miejscach;podesty wiszące – składają się z podestu roboczego, specjalnych lin, wciągarki i konstrukcji nośnej; zaletą tego typu urządzenia jest opcja stałego montażu na przestrzeni budowlanej.

Podesty ruchome przejezdne należy dzielić na:

• wolnobieżne – wyposażone są we własny napęd na dwa lub cztery koła, ewentualnie gąsienice; zasilane mogą być elektrycznie lub spalinowo;
• przewoźne – podnośniki montowane na podwoziu przyczepy i przystosowane do prowadzenia za pojazdem, dlatego są dopuszczone do ruchu drogowego jako przyczepy specjalne;
• samojezdne – zamontowane na podwoziu samochodowym i dopuszczone do ruchu drogowego.

Zastosowanie podestów ruchomych

Podesty ruchome zalicza się do urządzeń dźwigowych, które znajdują zastosowanie w podnoszeniu materiałów oraz osób na wysokość przy użyciu platformy lub gondoli. Wykorzystywane są przede wszystkim w pracach budowlanych, wykończeniowych, wszelkiego rodzaju instalacjach. Możemy je spotkać w branży reklamowej – w pracach związanych z czyszczeniem lub dekorowaniem powierzchni na wysokościach. Ponadto, urządzenia te sprawdzają się przy montażu konstrukcji zewnętrznych np. scen, estrad itp.

Zalety korzystania z podestów ruchomych

Podesty ruchome chętnie wykorzystywane są przez firmy na halach produkcyjnych oraz magazynowych, przy przeładunku towarów, pracach budowlanych, remontowych itp.  Posiadają one podwozie samojezdne, dzięki któremu mogą być z łatwością transportowane z miejsca na miejsce w dowolnej chwili, co oznacza, że jeden podnośnik obsłuży kilka stanowisk na budowie. Mobilność takiej maszyny szczególnie sprawdza się w pracach remontowych i konserwatorskich. Kolejną zaletą tych urządzeń jest możliwość ich wypożyczania. Zwłaszcza niewielkie przedsiębiorstwa, które nie korzystają z nich stale, cenią sobie tę opcję. Na rynku mamy szereg firm oferujących wynajem zwyżek. Korzystając z takiej usługi mamy pewność, że urządzenie jest wykorzystywane w stu procentach, a firma ponosi koszty tylko wtedy, gdy faktycznie go używa.

Parametry podestów ruchomych, o których należy pamiętać

Udźwig nominalny Q – podawane w kilogramach największe obciążenie określone przez producenta.

Wymiary platformy roboczej – zaliczamy do niej długość i szerokość rzutu poziomego platformy wraz z jej przedłużeniem.

Zasięg – określamy go przez rozpiętość pomiędzy osią obrotu podnośnika przejezdnego, a skrajnym położeniem platformy.

Maksymalna wysokość robocza – mierzona w metrach największa odległość pionowa dzieląca poziom ustawienia podestu od poziomu bezpiecznego wykonywania prac.

Prędkość podnoszenia i opuszczania platformy – podawana w metrach na sekundę prędkość pionowego przemieszczania się platformy roboczej obciążonej udźwigiem nominalnym.

Obszar roboczy podestu ruchomego przejezdnego – przeznaczona do używania platformy roboczej przestrzeń, która umożliwia prace w ramach określonego udźwigu i komfortowych warunków pracy.

Jak zostać operatorem podestów ruchomych?

Osoba chcąca zdobyć uprawnienia do obsługi podestów ruchomych powinna odbyć szkolenie, które pozwoli na bezpieczną eksploatację urządzenia zgodnie z daną kategorią uprawnień oraz przygotuje ją do egzaminu przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Po  zdaniu egzaminu, można otrzymać oficjalne uprawnienia.

Kandydaci na operatorów dźwigów powinni:

• mieć ukończone 18 lat,
• posiadać wykształcenie na poziomie co najmniej podstawowym,
• posiadać orzeczenie lekarskie o braku przeciwskazań do wykonywania prac na wysokościach.

Uprawnienia operatorów podestów ruchomych obejmują:

• przejezdne wolnobieżne (tzw. podnośniki nożycowe)
• przewoźne (tzw. pająki podczepiane pod samochód)
• samojezdne (montowane na pojeździe – podnośniki koszowe)
•  wiszące
•  masztowe
•  stacjonarne